تاریخ گمرک و گمرکخانه در ایران

کتاب تاریخ گمرک و گمرکخانه در ایران - گمرک ایران یکی از کهن ترین سازمان هایی است که همواره وظیفه اعمال نظارت و ایجاد درآمد در مبادی ورودی و خروجی را عهده دار بوده است. می توان گفت که پیشینه این سازمان همزمان با آغاز دولت داری در ایران است. براساس منابع موجود از بیست و پنج سده پیش در مرزهای کشور دفترهای گمرکی وجود داشته و دریافت حقوق و عوارض از کالای بازرگانی رسم بوده است. پس از هخامنشیان در مرزهای حکومت اشکانی نیز کالاهای ورودی و خروجی در لوح های مخصوص ثبت و حقوق دریافت می شد. در پیمان های میان ساسانیان و رومیان بارها از گمرک یاد شده است. در دوره اسلامی نیز در مرزهای ایران همان رسوم و مقرراتی که در زمان ساسانیان رایج بود اجرا می شد. در منابع تاریخی هر دوره از تاریخ ایران به فعالیت این سازمان مالی و نظارتی اشاره شده است. از دوره صفویه به بعد جهانگردان اروپایی هم آگاهی های ارزشمندی درباره گمرک وگمرک خانه در ایران به دست داده اند. ادامه نابسامانی اقتصادی در دوره مظفرالدین شاه قاجار دولتمردان را به نقش حساس گمرک آگاه و آنان را ناگزیر ساخت که رایزنانی را از کشور بلژیک برای سازماندهی، تعیین تعرفه، مدیریت و خدمت در ستادگمرک ایران وگمرک خانه های ایالت ها دعوت نمایند و از این زمان نقش گمرک در سرنوشت اقتصاد کشور اهمیت و حساسیت بیشتری یافت. در سده اخیر در جهت نوسازی و بهسازی این سازمان گام های بلندی برداشته شد و...