فیزیک و واقعیت

کتاب فیزیک و واقعیت : آینشتاین در گفتگوئی با رابرت شنکلند بر مورخان علم خرده می‌گیرد که در تحلیل تحولات فیزیک در اواخر قرن نوزدهم «هدفی را که فیزیکدان‌ها بدان نشانه رفته بودند در نمی‌یابند و برایشان روشن نیست که آن‌ها چگونه می‌اندیشیدند و چگونه با مسائل خود دست و پنجه نرم می‌کردند»؛ و می‌گوید که در نوشتن تاریخ علم باید شیوه‌ای اختیار شود که سیر اندیشه و پویش فکری کاشفان و پیشتازان را انتقال دهد. حوزه وسیع پژوهش‌های نظری آینشتاین حکایت از آن دارد که تنها تحقیق در پدیده های منفرد فیزیکی او را خشنود نمی‌کرد. سعیش همواره بر این بود که هر پدیده به صورت پیامد منطقی چیزی کلیتر درک شود. بنا بر این تشخیص هدفی که آینشتاین بدان نشانه رفته بود و تلاش‌های عمر پر بارش را بهم می‌پیوست، کار دشواری نیست: ساختن بنای نظری جدیدی که بتواند شالوده تمام فیزیک بشمار رود. کار دشوار‌تر ، فهم پویش فکر و اندیشه در اوست، یعنی همان چیزی که او خود آن را موزون بودن موزیکالیته در حوزه تفکر علمی می‌خواند. چگونه اندیشه راه خود را در انبوه پدیده‌های منفرد فیزیکی پیدا می‌کند و به جانب هدف اساسی پیش می رود؟ و...