مونیسم یا پلورالیسم

کتاب مونیسم یا پلورالیسم : شش مقاله و گفت‌و‌گوی این مجموعه در ارتباط با نقد و بررسی کتاب ‌افسون زدگی جدید‌ (هویت چهل تکه و تفکر سیار) اثر ‌داریوش شایگان‌ شکل گرفته است. این مجموعه از بافت نسبتاً واحد و همگونی برخوردار است. همه‌ی مقالات و نیز گفت‌و‌گوی با دکتر شایگان حول محور بحث از مونیسم و پلورالیسم دور می‌زند. در مقاله‌ی نخست، با عنوان (رنگین‌کمان اشراق غربی در گفت و گوی آیینه‌های شکسته) محمد مهدی مجاهدی می‌کوشد تا سویه‌های پلورالیستیک کتاب دکتر شایگان را برجسته سازد. از نظر ایشان مهم‌ترین ارزش این کتاب در این امر نهفته است که می‌تواند از رویکردهای مونیستی گذر کند. از نظر نگارنده‌ی مقاله الگوهای تجربه شده‌ی اندیشه‌ی ایرانیان در باب سنت و تجدد جملگی وحدت انگارند؛ یعنی همگی یا با نفی و طرد یکی از دو شق مدرنیته و سنت در جست و جوی وحدت بوده‌اند در مقاله‌ی دوم (جست‌و‌جوی معنا در مدرنیته باز اندیشیده) مسعود پدرام می‌کوشد درون مایه‌ی مدرنیته در طرح شایگان را برجسته سازد و نشان دهد که مدرنیته به منزله‌ی یک ریشه، نقش اساسی و محوری دارد. دکتر پدرام خاطرنشان می‌کند که پروژه‌ی دکتر شایگان در کتاب افسون زدگی جدید، همان مدرنیته‌ی باز اندیشیده‌ی مکتب انتقادی است که معنویت نیز بدان افزوده شده است،هر چند از مفروضات مونیستی مدرنیته رها نگشته است. مقاله‌ی سوم یعنی (شایگان و چند پرسش بی‌پاسخ) طرح پاره‌ای نکات و چند پرسش فیلسوفانه و انتقادی "رضا داوری" از مولف افسون زدگی جدید است. بیژن عبدالکریمی در مقاله‌ی چهارم با عنوان (هویت چهل تکه و تفکر بی‌خانمان) کوشیده است با رهیافتی انتقادی و در گفتمانی اونتولوژیک به سویه‌ی نیهیلیسنیک کتاب افسون زدگی جدید، به منزله‌ی امکانی نهفته در فراروی اندیشه‌ی پلورالیستیک دکتر شایگان تذکار دهد. نقد و بررسی مقاله‌ی هویت چهل تکه و تفکری بی‌خانمان/ محمد مهدی مجاهدی، مونیسم یا پلورالیسم/ بیژن عبدالکریمی و نقد و بررسی کتاب افسون زدگی جدید/ گفت‌و‌گوی جمعی نویسندگان با دکتر شایگان عناوین مقالات و مباحث بعدی این مجموعه هستند.