تاملات ابزاری- نیم نگاهی به "پروژه"ی فکری سیدجواد طباطبایی

کتاب تاملات ابزاری- نیم نگاهی به "پروژه"ی فکری سیدجواد طباطبایی : هدف از این نوشته، در درجه‌ی نخست، نه نقد آرای سید جواد طباطبایی در این یا آن کتاب او بلکه طرح مباحث‌های با مخاطبان آثار اوست با پرتو افکندن بر برخی از موضوعات «پروژه»ای که به نظر می‌رسد او با این آثار پیش گرفته است. منظور از «این آثار»، به ویژه، دو جلد - در سه مجلد - تاکنون منتشر شده از مجموعه‌ی تأملی درباره ایران است که محتوای‌شان را «تأملات ابزاری» می‌خوانم، زیرا آنها را پشتوانه‌ی نظری «پروژه»اش می‌دانم. این دو جلد شامل جلد نخست، دیباچه‌ای بر نظریه انحطاط ایران (????)، و دو بخش جلد دوم مکتب تبریز و مبانی تجددخواهی (????) و نظریه حکومت قانون در ایران (????) اند. در عین حال، به ضرورت داوری‌هایی درباره‌ی تحولات اندیشه‌ی سیاسی ایران از دوران باستان تا دوران معاصر در آثار پیش از انتشار «تأملات» طباطبایی وجود دارند که، آشکارا، در خدمت این «پروژه» اند، اما مشخصا در این دو جلد از مجموعه‌ی «تأملات» است که می‌توان جلوه‌هایی از «پروژه»ی او را یافت. به جز جلد نخست این مجموعه - که به نظر می‌رسد همچون مقدمه‌ای برای کل مجموعه‌ی «تأملات» شامل بررسی سیر زوال عمومی جامعه‌ی ایران از صفویان تا قاجاریان است - دو بخش جلد دوم تبیینی از تحولات اندیشه‌ی سیاسی از جنگ‌های ایران و روسیه در زمان فتحعلی شاه تا استبداد صغیر در زمان محمدعلی شاه را دربر می‌گیرد. نقطه‌ی اوج این دوران انقلاب مشروطه است که ویژگی‌های فکر سیاسی در آن، کانون توجه طباطبایی است و...