برلنی ها-اندیشمندان ایرانی در برلن

کتاب برلنی ها-اندیشمندان ایرانی در برلن : بخشی از کتاب: برلنی‌ها: در اصطلاح به آن دسته از اندیشمندان انقلابی دوران مشروطه که در برلن آلمان گرد آمده و با اندیشه های تجدد خواهانه به انتشار نشریه ایرانشهر می‌پردختند و می‌کوشیدند ایرانیان را با تغییر و تحولات دنیای مدرن آشنا سازند. حضور این اندیشمندان در آلمان فصلی مهم از تاریخ تجدد در این دیار است که توسط دکتر جمشید بهنام دستمایه کتابی با همین عنوان شده است. برلنی‌ها" عنوانی تاریخی است که محمد علی جمالزاده به گروهی از روشنفکران و اندیشمندان ایرانی که بین سال‌های 1915تا 1930به برلین آمدند، داده بود. دکتر جمشید بهنام در رساله تحقیقی خود که با همین عنوان منتشر شده، در این سال‌ها دو نسل از برلینی‌ها را از یکدیگر تفکیک می‌کند. نسل اول که یا به‌دلایل سیاسی از قبیل استبداد صغیر و اشغال آذربایجان و غیره و یا به خاطر تحصیل به اروپا آمده بودند، در برلین و با کمک دولت آلمان "کمیته ملیون ایرانی" را بنیان نهادند. ایده و ابتکار عمل برای تشکیل این کمیته به نام سید محمد حسن تقی‌زادهثبت شده است. او در یکی از روزهای سرد زمستان 1915 به اداره پست محله شارلوتن‌بورگ برلین رفت و نامه‌هایی به پاریس، لندن، ژنو و استانبول فرستاد. تقی‌زاده خود چند ماه قبل از آن به دعوت دولت آلمان از آمریکا به برلین آمده بود. این نامه فراخوانی بود به روشنفکران و آزادی‌خواهان مهاجر ایرانی در اروپا برای تشکیل کمیته‌ای از ملیون بر ضد روس و انگلیس که ایران را تصرف کرده بودند و...